طراحی خوب به راحتی قابل تشخیص است اما اغلب به سختی قابل اجراست. در بخش قبل درباره چرخه عمر توسعه محصول برای رسیدن به یک طراحی خوب صحبت کردیم. ویژگی‌های یک طراحی تجربه کاربری خوب چیست؟ دقیقا چه چیزی یک محصول را برای کاربرانش موثر می‌کند؟ آیا این موضوع به سادگی، ساختار یا کارایی است؟ پاسخ به محصول مورد نظر بستگی دارد.
مهم‌ترین ویژگی‌های اولیه UX خوب این‌ها هستند:
- قابل استفاده بودن -کاربردپذیری- (Usable)
- منصفانه بودن (Equitable)
- لذت‌بخش بودن (Enjoyable)
- مفید بودن (Useful)
در ادامه در مورد هر یک و چرایی اهمیت آنها بیشتر خواهید آموخت.
اگر محصولی Usable باشد، به این معنی است که طراحی، ساختار و هدف محصول واضح و قابل استفاده است. برای ارزیابی کاربردپذیری می‌توانید سوالاتی مثل این بپرسید:
- آیا همه چیز در طراحی به راحتی پیدا می‌شود؟
- آیا عملکرد طراحی به راحتی قابل درک است؟
- آیا کاربران می‌توانند وظایف خاصی را در طراحی انجام دهند؟
این سوالات می‌تواند به شما کمک کند تا تعیین کنید که آیا طراحی تجربه کاربری شما Usable هست یا خیر.
تصور کنید که در حال ارزیابی Usable بودن یک اپلیکیشن هواپیمایی هستید. با فرض اینکه هدف اصلی این برنامه رزرو پرواز است، طراحی باید راهی روشن و آسان برای تکمیل آن کار ارائه دهد. به عنوان مثال، بخشی که می‌توانید به راحتی جزئیات سفر و پرواز را در صفحه اصلی وارد کنید، نمونه‌ای از کاربردپذیری خوب خواهد بود.
اگر یک محصول عادلانه (Equitable) باشد، به این معنی است که یک طرح برای افرادی با توانایی‌ها و سوابق مختلف مفید است. به عبارت دیگر، طراحی محصول نیازهای مخاطبان متنوع را برآورده می‌کند و تضمین می‌کند که تجربه‌ای با کیفیت بالا به همه کاربران بدون در نظر گرفتن پیشینه، جنسیت، نژاد یا توانایی ارائه می‌شود.
عادلانه بودن یعنی فراهم کردن ابزارهای مورد نیاز مردم برای دستیابی به اهدافشان و حمایت از بهبود کیفیت زندگی. عادلانه بودن فراتر از مفهوم برابری است -جایی که به همه افراد منابع برابر داده می‌شود- زیرا مردم اغلب بر اساس نیازهای خود به ابزارها و حمایت‌های مختلفی نیاز دارند.
در نظر گرفتن این موضوع به ویژه برای کسانی که در گروه‌های معمولاً کمتر دیده شده هستند، مهم است. برای ارزیابی Equitable بودن یک محصول می‌توانید سؤالاتی از این قبیل بپرسید:
- آیا نیازهای گروه متنوعی از کاربران در نظر گرفته می‌شود؟
- آیا طراحی محصول به نیازهای گروه‌هایی که پیش از این کمتر دیده شده و حذف شده‌اند پاسخ می‌دهد؟
این سؤالات می‌تواند به شما کمک کند تعیین کنید که آیا طراحی شما یک تجربه عادلانه ارائه می‌دهد یا خیر.
تصور کنید دارید ارزیابی می‌کنید که یک برنامه پیام‌رسان اجتماعی چقدر عادلانه است. اگر لیست شکلک‌های صفحه کلید شامل رنگ پوست‌های مختلف و گزینه‌های آواتار خنثی جنسیتی باشد، طراحی عادلانه‌تری دارد.
اگر کار با محصولی لذت‌بخش (Enjoyable) است، یعنی طراحی آن به گونه‌ایست که کاربر را خوشحال می‌کند. زیرا منعکس‌کننده چیزی است که کاربر ممکن است فکر یا احساس کند و در نتیجه ارتباط مثبتی با آنها برقرار می‌کند. طراحی یک محصول برای اینکه به درستی کار کند لازم نیست لذت‌بخش باشد. اما، یک طراحی لذت‌بخش باعث می‌شود احساس خوب کاربر در مورد این تجربه افزایش یابد.
برای ارزیابی لذت‌بخش بودن UX یک محصول، می‌توانید سؤالاتی از این قبیل بپرسید:
- آیا جنبه‌هایی از طراحی وجود دارد که احساسات کاربر را در نظر می‌گیرد؟
- آیا طراحی باعث ایجاد لذت در کاربر می‌شود؟
- آیا طراحی، کاربر را در طول تجربه خود درگیر می‌کند؟
این سؤالات می‌تواند به شما کمک کند تعیین کنید که آیا طراحی شما تجربه لذت‌بخشی را ارائه می‌دهد یا خیر.
تصور کنید دارید ارزیابی می‌کنید که یک برنامه پخش ویدیو چقدر لذت بخش است. جنبه‌های طراحی که ممکن است میزان لذت شما از محصول (Enjoyable بودن) را افزایش دهد شامل توصیه‌های شخصی‌شده بر اساس عادات تماشای قبلی یا توانایی شخصی‌سازی ظاهر حسابتان است.
اگر محصولی مفید (Useful) باشد، به این معنی است که مشکلات کاربر را حل می‌کند. به عبارت دیگر، طراحی عمداً مسئله‌ای از کاربر که طراح شناسایی کرده است را حل می‌کند.
توجه به این نکته مهم است که دو عبارت مشابه، “مفید” و “قابل استفاده” معانی متفاوتی دارند. محصولی که مفید باشد همیشه قابل استفاده نیست و بالعکس.
تمایز بین این دو این است که کاربردپذیری به عملکرد خوب و استفاده آسان محصول اشاره دارد، در حالی که سودمندی مستقیماً به توانایی حل مشکلات کاربر اشاره دارد.
برای ارزیابی Useful بودن یک محصول می‌توانید سؤالاتی از این قبیل بپرسید:
- آیا طراحی به تجربه کاربر ارزش می‌دهد؟
- آیا طراحی مشکلی را برای کاربر حل می‌کند؟
- آیا طراحی به کاربر در دستیابی به هدف خاصی کمک می‌کند؟
این سوالات می‌تواند به شما کمک کند تا تعیین کنید که آیا طراحی تجربه مفیدی را ارائه می‌دهد یا خیر.
تصور کنید که دارید ارزیابی می‌کنید که یک برنامه بانکی چقدر مفید است. کاربران معمولاً این برنامه‌ها را دانلود می‌کنند زیرا به مکانی برای مدیریت پول خود نیاز دارند. با در نظر گرفتن این موضوع، جنبه‌هایی از برنامه که ممکن است مفید در نظر گرفته شوند، ویژگی‌هایی هستند که می‌توان از آنها برای انتقال پول بین حساب‌ها و پرداخت قبوض استفاده کرد.
از این به بعد دنیای اطراف خود را با دقت بیشتری مشاهده کنید و به نمونه‌های بی‌پایانی از طراحی UX دقت نمایید.
در این داکیومنت می‌تونین ویژگی‌های مختلف طراحی تجربه کاربری خوب رو در پروژه مثالی شناسایی کنین
دیدگاه خود را بنویسید