مراحل انجام تحلیل رقابتی چیست؟ شما قبلاً آموخته‌اید که انجام تحقیق در مورد رقبا سنگ‌بنای درک محصول، چشم انداز صنعت و کاربران شما است. تکمیل یک تحلیل رقابتی، یک راه موثر برای جمع‌آوری تمام تحقیقات شما در یک منبع واحد است. در این بخش از فاز ایده‌پردازی (design ideation) در فرآیند طراحی UX ، ما هر مرحله از فرآیند تحلیل رقبا را با جزئیات بیشتری از طریق مثال شرح می‌دهیم.

برای مثال در این مطالعه، تصور کنید که در حال انجام تحقیقات رقابتی در مورد رستوران‌های همبرگر فست‌فود برای مشتری جدید خود، Burger Garden هستید. Burger Garden احساس می‌کند که وب‌سایت فعلی آن‌ها مخاطب زیادی را جذب نمی‌کند و از شما می‌خواهند که به شرکت در طراحی مجدد وب‌سایت کمک کنید.

برای دنبال کردن مثال در این مطلب، می توانید از این لینک استفاده کنید: competitor audit spreadsheet

مطالب پیشنهادی: چرا در فرآیند طراحی UX باید رقبا را تحلیل کنیم؟

مرحله 1. اهداف تحلیل را مشخص کنید

به عنوان یک طراح UX، می‌دانید که فرآیند ایده‌پردازی پس از تکمیل تحلیل روی مشتری جدید خود، Burger Garden، و رقبای آن‌ها مؤثرتر است. اما قبل از اینکه وارد جزئیات تحلیل شوید، باید اهداف خود را مشخص کنید. از آنجایی که این پروژه برای طراحی مجدد وبسایت است، هدف تحلیل رقابتی مقایسه تجربه کاربر از وبسایت هر رقیب است.

استفاده از زبان ثابت برای رتبه‌بندی محصولات رقیب نیز می‌تواند بازخورد یکنواخت‌تری ایجاد کند و به شما کمک کند تا رقبا را «درجه‌بندی» کنید. شما می‌توانید رقبا را در مقیاس زیر درجه‌بندی کنید:

  • نیاز به کار دارد (Needs work): برنامه قابل استفاده نیست و کاربران آنچه را که از این جنبه از برنامه نیاز دارند دریافت نمی‌کنند.
  • بسیار خوب (Okay): این جنبه مشکلاتی دارد، اما با کمی کار، می‌تواند نیازهای کاربر را برآورده کند.
  • خوب (Good): این جنبه به خوبی کار می‌کند، اما همیشه اطلاعات لازم را به راحتی در اختیار کاربران قرار نمی‌دهد.
  • برجسته (Outstanding): این جنبه سازگار به نظر می‌رسد و نیازهای کاربر را برآورده می‌کند یا از آن فراتر می‌رود.

مرحله 2. رقبا را لیست کنید

شروع به ساخت تحلیل رقیبا با استفاده از الگو کنید.

ابتدا از شرکت یا تیم بپرسید که چه کسانی را رقیب مستقیم و غیرمستقیم خود می‌دانند. به عنوان یادآوری، رقبای مستقیم پیشنهاداتی دارند که مشابه محصول شما هستند و روی همان مخاطبان تمرکز دارند. رقبای غیرمستقیم یا مجموعه‌ای از پیشنهادات مشابه دارند اما روی مخاطبان متفاوتی تمرکز می‌کنند، یا مجموعه‌ای از پیشنهادات متفاوت دارند و بر همان مخاطبان تمرکز می‌کنند. دریافت زودهنگام این اطلاعات می‌تواند بینش خوبی در مورد جایی که شرکت واقعاً در صنعت آنها قرار می‌گیرد، ارائه دهد.

به عنوان مثال، Burger Garden اشاره کرد که رستوران بیف خورها یکی از رقبای مستقیم آنها است، بنابراین باید آنها را در لیست قرار داد. بر اساس تحقیقات خود، دو رقیب مستقیم دیگر پیدا می‌کنید که رستوران‌های همبرگر در همان منطقه جغرافیایی Burger Garden هستند، به نام‌های Burger Nest و Spotty Cow. شما همچنین با یک رقیب غیرمستقیم به نام Vegan Cow روبرو می‌شوید که حضور بین المللی و تصاویر واقعاً جذابی در وبسایت خود دارد. شیت تحلیل رقبا اکنون شامل اطلاعات نشان داده شده در زیر است.

مرحله 3. جنبه‌های مختلف از رقبای خاصی را که می‌خواهید مقایسه کنید، تعیین کنید

تعریف فهرستی از جنبه‌هایی که می‌خواهید مقایسه کنید، جمع‌آوری نتایج را برای تجزیه و تحلیل در مراحل بعدی آسان‌تر می‌کند. برای این مثال، تصور کنید که هر یک از وبسایت‌های رقبا را بررسی می‌کنید و آنها را بر اساس دسته‌بندی‌های زیر رتبه‌بندی می‌کنید:

اولین برداشت‌ها (First impressions): وبسایت را در دستگاه‌های دسکتاپ و تلفن همراه بررسی کنید و اولین برداشت‌های خود را یادداشت کنید. آیا وبسایت واکنش‌گرا است، به این معنی که اندازه آن در همه دستگاه‌ها تغییر می‌کند؟ آیا طراحی مکمل محصول است؟ نظر شما در مورد وبسایت چیست؟

تعامل (Interaction): جریان کاربر و ناوبری وبسایت را بررسی کنید. چه ویژگی‌هایی برای کاربران در دسترس است؟ آیا وبسایت برای همه کاربران، از جمله کسانی که از صفحه‌خوان استفاده می‌کنند، قابل دسترسی است؟ وبسایت آنها تا چه حد برای غیر انگلیسی زبانان جامع است؟ آیا کاربر با کلیک بر روی صفحات وبسایت گیج می‌شود یا ناوبری واضح است؟

طراحی بصری (Visual design): برندسازی رقیب و سازگاری کلی آنها را بررسی کنید. آیا وبسایت در تمام بخش‌ها و صفحات یکسان ظاهر می‌شود و این موضوع احساس می‌شود؟ آیا برندسازی با مخاطب مورد نظر مطابقت دارد؟ آیا تصاویر و پالت رنگ به یاد ماندنی هستند؟

محتوا (Content): محتوای نوشته شده موجود در وبسایت را بررسی کنید. آیا لحن محتوا با برند شرکت مطابقت دارد؟ آیا کاربران می‌توانند جزئیات مورد علاقه خود را پیدا کنند؟

اینها جنبه‌هایی هستند که باید در ردیف بالای تحلیل رقابتی فهرست شوند. در شیت مثال، این جنبه‌ها در ردیف‌های 3 و 4 فهرست شده‌اند. این بدان معناست که اطلاعات مربوط به این جنبه‌ها را برای هر یک از شرکت‌هایی که ارزیابی می‌کنید، پر کنید.

مرحله 4. درباره هر شرکت تحقیق کنید

اکنون که لیست رقبا و ویژگی‌های قابل مقایسه پر شده است، وقت آن است که هر یک از رقبای Burger Garden را بررسی کرده و تحلیل را شروع کنید. برای انجام تحلیل می‌بایست هنگام بررسی هر رقیب شیت را ردیف به ردیف پر می‌کردید. می‌توانید یادداشت‌هایی را به صورت بولت‌پوینت، اسکرین‌شات، لینک یا هر چیزی که برای فرآیند جمع‌آوری اطلاعات شما مفیدتر است! را به شیت اضافه کنید. بیایید هر بخش از شیت مثال Burger Garden را بررسی کنیم.

مخاطبین (Audience)

مخاطب رقبا، بسیار شبیه به مخاطبانی است که Burger Garden هدف قرار داده است. تنها یک رقیب، Vegan Cow، مخاطبان متفاوتی دارد. اشکالی ندارد! Vegan Cow به عنوان یک رقیب مستقیم در نظر گرفته نشد زیرا مخاطبان آن شبیه Burger Garden نیستند. اما مهم است که وبسایت آنها و تجربه کلی کاربر را با هم مقایسه کنید تا مطمئن شوید که حس خوبی از کل بازار به دست می‌آورید.

First impressions

وب‌سایت‌هایی که بهترین تاثیر اولیه را دارند Spotty Cow و Vegan Cow هستند. هر دو تصاویر جذاب و واضح ارائه می‌دهند و وبسایت‌هایی کاملاً واکنش‌گرا دارند. از طرف دیگر، وبسایت‌های Beef Eaters و Burger Nest چندان چشمگیر نبودند. در حالی که پیمایش آنها آسان است، هر دو باید روی بهبود طرح‌بندی خود کار کنند.

برای تجربه وب‌سایت روی تلفن همراه، تنها یک سایت مشکل پاسخ‌گویی داشت: Beef Eaters. وب‌سایت آن‌ها با اندازه صفحه نمایش کوچک‌تر یک تلفن همراه تنظیم نمی‌شد، بنابراین فاصله‌ها ناهمتراز بود و برخی اطلاعات قطع شد.

برای سایت‌هایی که رتبه‌بندی کمتری داشتند، بزرگترین مشکل منو بود. گاهی اوقات منو در دسترس نبود و گاهی اوقات منو به عنوان تصویری درج می‌شد که خواندن آن سخت بود. این قطعاً چیزی است که باید برای طراحی مجدد وب‌سایت Burger Garden به آن توجه داشت!

Interaction

بخش بعدی تحلیل رقابتی بر توانایی کاربر برای یافتن سریع و کارآمد آنچه در وبسایت جستجو می‌کند متمرکز است. مشتری شما، Burger Garden، برای ایجاد سلسله مراتبی برای سایت خود به کمک نیاز دارد که کاربران بتوانند آن را دنبال کنند و با آن تعامل داشته باشند.

وب‌سایت Spotty Cow شامل انیمیشن‌هایی است که ناوبری را کند می‌کنند، و سایت Burger Nest دارای محتوای غیر ضروری زیادی در صفحه اصلی است که یافتن اطلاعات مهم مانند شماره تلفن و منوی آن‌ها را دشوار می‌کند. از طرف دیگر، وب‌سایت‌هایی هستند که به خوبی کار می‌کنند، سبک ناوبری واضحی دارند و مشخص می‌کنند که کدام عناصر قابل کلیک هستند و کدام‌ها غیرقابل کلیک هستند –مشخصه‌ای که در طراحی مجدد وب‌سایت Burger Garden مهم است. Vegan Cow با ویژگی‌های مفیدی مانند مکان‌یاب فروشگاه و ملاحظات دسترسی جامع از جمله گزینه‌های چند زبانه و سازگاری با فناوری‌های صفحه‌خوان، رقیب برجسته در این رده است.

Visual design

یک وب‌سایت با طراحی بصری واضح و ثابت راهی عالی برای جذب کاربران به محصول و شرکت است. وب‌سایت فعلی Burger Garden به طور کلی طراحی بصری بسیار خوبی دارد، اما چند جنبه وجود دارد که می‌توان آن‌ها را به‌روزرسانی کرد تا لحن برند آن‌ها را بهتر منعکس کند.

Spotty Cow و Vegan Cow با رنگ‌های متمایز، تایپوگرافی و عکاسی به خوبی با برند خود ارتباط برقرار می‌کنند. اما Burger Nest و Beef Eaters هر دو سبک بصری متناقضی در وب‌سایت‌های خود دارند و سایت Burger Nest به خوبی با نام تجاری خود ارتباط برقرار نمی‌کند.

Content

لحن محتوا راه دیگری برای برقراری ارتباط با برند یک شرکت و تعامل با کاربران است. اکثر رقبای Burger Garden از لحن جذاب و سرگرم کننده‌ای استفاده می‌کنند که متناسب با مخاطبانشان باشد. لحن Burger Garden کمی ناسازگار است و به اندازه رقبای خود سبک نیست. هنگامی که وب‌سایت آنها را دوباره طراحی می‌کنید، این منطقه ای برای بهبود است!

به طور کلی، محتوای رقبا کوتاه است و به راحتی قابل پیگیری است. توضیحات فعلی وب‌سایت Burger Garden کمی خشک و بیش از حد طولانی است، بنابراین می‌توانید به محتوای رقبا به عنوان مثالی برای دنبال کردن اشاره کنید.

مرحله 5. یافته های خود را در یک گزارش خلاصه کنید

پس از انجام تحقیقات، جمع‌آوری داده‌ها و تجزیه و تحلیل یافته‌های خود، کار خود را در یک گزارش خلاصه کنید. آنچه شما در گزارش خود لحاظ می‌کنید و نحوه ارائه یافته‌هایتان بسته به اهداف تحلیل که در ابتدای فرآیند ذکر کرده‌اید متفاوت است. به عنوان مثال، اگر تحلیل شما عمدتاً بر مقایسه مخاطبان رقبا متمرکز است، ممکن است بخواهید چند گرافیک اطلاعاتی با اعداد و ارقام اضافه کنید. یا، اگر تحلیل شما عمدتاً بر طراحی بصری متمرکز است، ممکن است بخواهید تصاویری از وب‌سایت‌های رقبای خود را با قسمت‌های مختلف برجسته کنید. در ادامه دوره یاد خواهید گرفت چگونه گزارشی ایجاد کنید که یافته‌های تحقیقاتی خود را با جزئیات بیشتری خلاصه کند، بنابراین در حال حاضر زیاد نگران آن نباشید!